泰国传统的春耕节庆典：佛教与婆罗门教的盛大仪式

【节日导读】春耕节即春耕仪式，时间为每年泰国阴历的六月。

春耕仪式是为了增强农民耕种的信心和祈求农业兴旺而举行的为各种作物的种子招魂的仪式；同时，也象征着播种季节的到来。春耕仪式来源于婆罗门教，仪式最早出现在素可泰王朝。曼谷王朝四世王时期国王在春耕仪式中又增加了佛教仪式的“吉谷仪式”。该仪式由国王亲自主持，祭祀天神，保佑粮食丰收。

春耕节活动分为两天进行。第一天在玉佛寺举行佛教的“吉谷仪式”，第二天在曼谷的王家田广场举行婆罗门教的“春耕礼”。举行“吉谷仪式”的时候，国王和王后以及王室成员都参加，并祭拜佛像和种子，祈求好运。春耕大臣向佛像进献花环。十一位和尚诵经祈福。春耕大臣和春耕女跪着面向国王，国王为他们行滴水礼表示祝福，并在春耕大臣的左右手上戴上尖顶戒指，然后，国王向僧侣敬献三衣六物。僧侣诵经祈福，仪式结束。举办“春耕礼”仪式时，王室成员及泰国人民都从各地赶来参加。春耕大臣在空地上驱牛犁地三圈，然后由春耕女播种，之后，婆罗门法师手持装有稻谷、玉米、豆子、芝麻等的托盘，让牛自己选择吃什么。牛吃什么，就预示着那种作物在当年的收成较好。仪式结束后，人们蜂拥而上，争先恐后地捡地上的种子回去播种或者保存起来，以祈求吉祥。

วันพืชมงคล

ความหมาย

วันพืชมงคล คือ วันพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพิธีาขวัญเมล็ดพืชต่างๆ รวมทั้งพืชพันธ์ธัญญาหาร เพื่อความเป็นสิริมงคล อีกทั้งยังเป็นการารุงขวัญาลังใจให้แก่ชาวนาและเกษตรกร และเป็นการให้สัญญาณเตือนว่าฤดูการานาและเพาะปลูกได้เริ่มขึ้นแล้ว

จากhttps://img9.doubanio.com/view/note/large/public/p11258305.jpg

ความเป็นมา

พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญมีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์ ซึ่งมีหลักฐานปรากฏในหนังสือพระราชพิธีสิบสองเดือน ซึ่งเป็นพระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจา้อยู่หวั ในสมัยรชักาลท่ี1,2,3จะาพิธีตามแบบพราหมณ์ ครัน้ในสมยัรชักาลท่ี4ทรงพระราชาิใหม้ีพิธีสงฆเ์ขา้รว่มดว้ย

พระยาแรกนา คือ บุคคลผู้ซ่ึงพระมหากษัตริยห์รือประมุขของประเทศโปรดทรงแต่งตั้งข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ ให้าหน้าที่แทนพระองค์ ในการไถหว่านธัญพืชน่ันคือ เสนาบดีกระทรวงเกษตรธิราช แตใ่นปัจจุบนัาหนดใหผ้ารงาแหน่งปลดักระทรวงเกษตรและสหกรณเ์ป็นพระยาแรกนา

เทพี คือ ท้าวฝ่ายนางในราชานักาหน้าที่หาบกระบุงพันธุ์พืช ช่วยพระยาแรกนา ไถ หว่าน ซ่ึงแต่เดิมเป็นพระมเหสีหรือชายาที่เคยรว่มการไถ หว่านกบักษัตรยิ ์แตใ่นปัจจุบนัคดัเลือกจากขา้ราชการสตรี ในสงักัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ระดบั3-4 คือ ชนั้โทขึน้ไปวันประกอบพระราชพิธีมี2วัน วันแรกเป็นพระราชพิธีพืชมงคลอันเป็น พิธีสงฆว์นัรุง่ขนึ้เป็นพระราชพิธีจรดพระนงัคลัแรกนาขวญัเป็นพิธี พราหมณ์ โหรหลวงมีการานวณและาหนดวันประกอบพระราชพิธี และปฏิบัติกันมาจนถึงปีพ.ศ.2503จึงมีการจัดงาน2วันเหมือน เดิม ทางราชการไดจ้ดัใหม้ีพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนงัคลัแรกนาขวัญขึ้นโดยาหนดในเดือนพฤษภาคมของทุกปีพระราชพิธีพืชมงคล กระาในพระอโุบสถ วดัพระศรีรตันศาสดาราม ซ่ึงเป็นพิธีทางสงฆ ์ในวนัรุ่งขึน้จะประกอบพระราชพิธี ณ ทอ้งสนามหลวง พระยาแรกนาาการไถหว่านพันธุ์ข้าวเปลือกครบ3 รอบ ไถกลบ3รอบ พราหมณ์ถือถาดกระทงอาหารเลีย้งพระโค เพ่ือเป็นการเสี่ยงทายถาดละ7สิ่งคือ ข้าวเปลือก ขา้วโพด ถ่ัว งา เหลา้ า หญ้า เม่ือพระโคกินอะไรโหรหลวงจะเป็นผทู้านายถึงความอุดมสมบูรณต์ามส่ิงท่ีพระโคกิน เป็นตน้ เม่ือเสรจ็พิธีประชาชนจะพากนัเขา้มาในบริเวณที่าการหว่านเมล็ดขา้ว เพ่ือาการเก็บไปผสมพนัธุข์า้วที่ปลูกหรือเก็บไวเ้พ่ือเป็นสิริมงคล

เอกสารอ้างอิง

ชลิยา ศรีสกุใส.วนัาคญั ประเพณี การละเล่นของไทยกรุงเทพมหานคร:านกัพิมพ ์พีบีซีากัด

词汇

เมล็ดพืช种子、核(www.xing528.com)

พืชพันธ์植物种子

ธัญญาหาร粮食、谷物

สัญญาณเตือน告诫

พระราชนิพนธ์著作、作品（皇室用语）

พระราชาริ考虑、打算

หว่าน播种

เทพี （在春耕礼上撒种的女人）春耕女

ไถ犁

หาบ挑

กระบงุ竹箩

พระมเหสี王后、王妃

กลบ覆盖

เมล็ดข้าว谷种

พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ吉谷仪式